Categoría: Opinión

José Manuel Barreiro.

A comparecencia de Pedro Sánchez no Senado foi un claro retrato do seu Goberno: arrogancia, propaganda e cero rendición de contas. Máis de cinco horas de intervención para non dicir nada, para esconderse detrás dun «non me consta» que xa simboliza toda una forma de gobernar: negar a realidade e seguir aferrado ao poder.

O Senado esperaba explicacións sobre o caso Koldo, pero Sánchez decidiu non dar a cara ante  un escándalo que salpica directamente ao corazón do PSOE.  A verdade é que mentres milleiros de cidadáns sufrían as consecuencias da pandemia, o seu Goberno adxudicaba máis de 50 millóns de euros a unha trama de corrupción ligada a persoas do seu entorno máis próximo e Pedro Sánchez pretende convencernos de que non sabía nada.

O presidente do Goberno converteu o Senado nun circo. Coas gafas na man e un discurso cheo de evasivas, intentou distraer a atención da opinión pública. O seu obxectivo era claro: agochar a verdade e gañar tempo, pero o tempo xa non xoga ao seu favor. A xa mermada credibilidade do presidente Sánchez quedou polo chan.

O único que recoñeceu foi que recibiu pagos en metálico do PSOE e fíxoo unhas horas antes de que a Audiencia Nacional decidira investigar se houbo financiamento ilegal no seo do Partido Socialista. Pedro Sánchez non pode esconderse tralo «non me consta» cando a Garda Civil, os tribunais e os medios de comunicación están destapando unha rede de corrupción que operaba ás portas da Moncloa.

O Senado non viu a un líder sereno nin a un estadista comprometido, senón a un presidente á defensiva, superado polos acontecementos e sen argumentos para xustificar o inxustificable. A transparencia non é unha opción para quen goberna, é unha obriga democrática. Cando un presidente prefire o silencio á explicación,  a sombra á luz, está a recoñecer que algo ten que agochar. Por iso hoxe Pedro Sánchez é un presidente debilitado, con escaso apoio parlamentario e cada vez menos crédito moral ante a cidadanía.

Sánchez tivo a oportunidade de demostrar que aínda quedaba nel un mínimo de decencia pero preferiu volver mirar cara outro lado. E cando un presidente deixa de enfrontar a verdade, deixa tamén de merecer o respecto do seu pobo. España necesita un goberno que respecte as institucións e fale con claridade. España non merece un presidente do «non me consta» senón un Goberno do si me fago responsable.

Adrián Vázquez Lázara.

Para desgracia del Gobierno central, una mentira repetida mil veces no se convierte en verdad. La subida de la tasa de basuras, que comienza a aplicarse ahora en toda España, no responde a una exigencia comunitaria —como quiere hacernos creer el Ejecutivo—, sino a una decisión política de Pedro Sánchez y de su entonces ministra Teresa Ribera.

La Directiva Europea de Residuos no obliga a subir las tasas de basura. Sólo establece objetivos para reducir residuos, aumentar reciclaje y fomentar la economía circular, con más responsabilidad para los productores. Imponer a los ayuntamientos una subida generalizada de la tasa de basuras es una interpretación que Sánchez se ha sacado de la chistera.

El nuevo canon es una medida meramente recaudatoria que, lejos de contribuir a la reducción de residuos o al cuidado del medio ambiente, sólo tiene un objetivo: complicar la vida a los alcaldes, la mayoría del Partido Popular, que tendrán que subir los impuestos municipales por gracia divina del Gobierno de España.

Para Sánchez: ante cada problema, un impuesto. Porque para él nunca hay presión: la traslada siempre a los ciudadanos. Que lo paguen ellos, si total a mí no me queda tanto.

Al Gobierno se le olvida que los españoles, aparte de obligaciones, también tenemos derechos. El derecho a exigir transparencia sobre lo que pagamos y para qué lo hacemos. El derecho a percibir mejoras reales en los servicios que financiamos. Cada euro cobrado debe corresponderse con un servicio prestado y verificable: una recogida más eficiente, un reciclaje más avanzado, infraestructuras mejoradas. Eficiencia y responsabilidad deben ir de la mano.

El principio de “quien contamina paga” necesita ir acompañado del de “quien gestiona, responde”. No puede seguir cundiendo la sensación de que cada vez pagamos más para terminar recibiendo menos.

Un futuro más verde y limpio sólo puede construirse con más incentivos para generar economías más sostenibles y competitivas, acompañadas de sociedades más responsables y basadas en la confianza en los ciudadanos. El camino no puede ser más tasas, más trabas, menos libertad y más tiros en el pie de los vecinos. No se puede seguir castigando a los hogares ni a las empresas aceptando que se puede tratar igual a quien recicla y a quien no lo hace.

Todos sabemos bien que Sánchez no miente, simplemente “cambia de opinión”. Ojalá, por una vez, uno de esos giros sirva para dejar de exprimir a la clase media, permitir respirar a los autónomos exhaustos y no condenar siempre a los mismos, mientras —qué casualidad— solo se perciben beneficios en los que le sostienen a él y a un entorno que, si no pagaba alquiler ni luz por vivir en Moncloa, no creo que tampoco pague la subida de las tasas de basuras.

José Manuel Barreiro.

Galicia volve dar unha lección de boa xestión e seriedade institucional. A Xunta aprobou este venres os orzamentos para que o 1 de xaneiro os galegos volvamos a ter contas públicas. Os de 2026 son os orzamentos máis altos da historia de Galicia con máis de 14 mil millóns de euros, medran en case 300 millóns e o total dese incremento vai para gasto social. É dicir, 3 de cada 4 euros irán para sanidade, educación, políticas sociais e emprego.

Ademais Alfonso Rueda mantén o compromiso de baixar impostos, mantén as 120 rebaixas aprobadas nos últimos anos polos gobernos do PP e pon en marcha 5 novas coas que redobra o apoio ás familias monoparentais, ás rendas medias e baixas, aos menores de 36 anos, ás familias numerosas e aos colectivos vulnerables.

Galicia suma 17 anos consecutivos aprobando as contas en tempo e forma. Dezaseis exercicios de responsabilidade, estabilidade e rigor. Mentres tanto Pedro Sánchez continúa atrapado no seu labirinto de cesións, chantaxes e parálise política.

O que en Galicia é normalidade, en España xa é unha excepción. Aquí, os gobernos do Partido Popular —primeiro con Alberto Núñez Feijóo e hoxe con Alfonso Rueda— demostran que se pode gobernar pensando nas persoas. Alí, o Goberno socialista utiliza os orzamentos como moeda de cambio para mercar apoios e manterse no poder.

Galicia planifica, Sánchez improvisa. Galicia cumpre, Sánchez rectifica. Galicia goberna con sentido común, mentres Sánchez goberna ao ditado de quen queren romper España. Esa é a diferenza entre un proxecto serio, que dá confianza e estabilidade, e un Executivo esgotado, que só xera incerteza e división.

Como dixo Rueda, ter orzamentos é a única forma de empregar eficazmente os cartos dos cidadáns. Cada presuposto aprobado a tempo garante servizos públicos de calidade, investimento produtivo e seguridade económica para as familias e as empresas. Os orzamentos son a proba de que o modelo do PP funciona.

Mentres Sánchez atrasa as contas do Estado, manipula cifras e antepón a súa supervivencia política ás necesidades do país, Galicia demostra que se pode gobernar con rigor e estabilidade. E esa diferenza explica por que Feijóo é a alternativa real que España necesita: porque xa demostrou, en Galicia, que sabe gobernar .

O camiño de Galicia con Feijóo e Rueda é a proba de que outra política é posible. Fronte ao caos, estabilidade. Fronte ao sectarismo, xestión. Fronte ao ruído, resultados. Galicia non se detén, e faino cunha mensaxe clara para toda España: cando o PP goberna, as cousas funcionan.

Pedro Puy.

«Os extremos tócanse». Tal pareceu que acontecía o pasado mércores na Comisión de Política Territorial do Congreso, no debate dunha proposición non de lei do BNG relativa ao traspaso de competencias á comunidade autónoma de Galicia. A mesma proposta, por certo, que xa fora rexeitada polo noso Parlamento ao contar só co apoio do grupo nacionalista. O argumento do BNG é que o país «perde poboación, actividade industrial, emprego e servizos públicos», e que semellante desastre só pode remediarse exercendo a soberanía en todos os ámbitos acadando, a ser posible «nun espazo de tempo relativamente próximo», un «novo estatus político de nación».

Non deixa de resultar paradóxico que quen considera que son os gobernos autonómicos dos últimos quince anos os responsables de semellante desastre poboacional, industrial, laboral e dos servizos públicos, deveza por traspasarlle a ese Goberno autonómico novas competencias. Porque de materializarse algunha das demandas implícitas na idea que ten o BNG sobre o «estatus de nación», como no caso da súa reivindicación dun sistema de financiamento como o vasco, con toda seguridade onde só eles ven hoxe un desastre todos poderíamos comprobar o que é unha verdadeira catástrofe. Consecuencias de primar o «estatus de nación» sobre, ou a costa, do benestar real da cidadanía de Galicia.

Na mesma sesión o voceiro de Vox non só se opuxo a realizar novos traspasos competenciais a Galicia, senón que manifestou que eles queren liquidar o Estado das autonomías e os poderes executivos e lexislativos autonómicos, porque defenden «un Estado ao servizo da unidade de España», e porque «o benestar da nosa patria» depende de que consigamos un «estado moderno no que non existan 17 ordenamentos xurídicos distintos». Así, en paradoxo parello e inverso ao anterior, quen máis vocea as «traizóns» á nación española do «criminal» Goberno de Sánchez é quen solicita que se lle devolvan a ese Goberno de Sánchez todas as competencias que teñen as comunidades. O benestar, agora dos españois, subordinado a súa idea da patria.

O Estado das autonomías, pese as súas eivas (que as ten), e ao igual que outros sistemas políticos de tipo federal, ten a vantaxe de que permite acercar os ámbitos competenciais aos niveis territoriais de forma que o gasto público pode á vez aproximarse ás preferencias e necesidades dos residentes de cada circunscripción aproveitando as economías de escada na provisión de bens e servizos públicos no territorio. E precisamente esa é a forza do Estado das autonomías, a de permitir combinar racionalmente as preferencias políticas dos residentes en cada territorio e a eficiencia do gasto. Nos sistemas federais o reparto competencial oriéntase á mellora do benestar; xusto ao contrario do que defenden uns e outros nacionalistas, que priman a acumulación de competencias nun nivel de Goberno aínda que sexa a costa do benestar das persoas. «Os extremos tócanse». A frase que o centro virtual Cervantes di que denota «exceso» pode non ser de aplicación literal a este caso. Pero os nacionalistas extremos e os extremos nacionalistas cando antepoñen o estatus político ao benestar das persoas, parécense moito. En exceso(s).

Nicole Grueira.

Co inicio do novo curso 2025-2026, Galicia consolida un modelo educativo que a sitúa á cabeza de España en igualdade de oportunidades. Non é froito da casualidade, senón da política educativa dun Partido Popular que funciona e fai da educación gratuíta e universal un eixo central da súa acción.

Cómpre lembrar de onde vimos. No período do bipartito en Galicia, entre 2005 e 2009, as escolas infantís eran un luxo para moitas familias, con prazas escasas e custos elevados. As taxas universitarias eran das máis altas do Estado  e a aposta pola Formación Profesional era claramente insuficiente. Aquel goberno falaba de igualdade, pero non puxo en marcha medidas estruturais que aliviasen de verdade o peto das familias nin que fixesen da educación unha ferramenta real de ascenso social.

Co regreso do PP á Xunta de Galicia no 2009, as políticas educativas cambiaron co obxectivo de eliminar barreiras económicas e garantirlle oportunidades e facilidades á xuventude. Por iso, impulsou a gratuidade universal das escolas infantís de 0-3 anos, un medida decisiva, que beneficiou aos nenos e nenas e ás súas familias, e que tamén favoreceu a conciliación. Outra medida clave foi a posta en marcha da matrícula universitaria gratuíta, conseguindo que hoxe un estudante galego aforre de media uns 3.000 euros por grao. E a Xunta tamén impulsou a  FP, converténdoa  nunha das opcións máis atractivas grazas á súa gratuidade, á ampliación da oferta e á súa conexión co tecido produtivo galego.

En definitiva, mentres o bipartito deixou unha herdanza de custos altos e falta de planificación, o PP puxo en marcha unha política educativa que funciona e ambiciosa, que entende a educación como investimento e non como gasto. Un investimento que non só mellora a vida das familias, senón que fortalece a competitividade da nosa economía e contribúe a reter o talento.

Hoxe, Galicia pode presumir de ter un sistema educativo gratuíto, universal e de calidade, que non só forma a máis persoas, senón que forma mellor e con máis facilidades. Un modelo pioneiro, froito da visión e da responsabilidade dun goberno serio e comprometido coa Galicia en grande que queren os galegos e galegas.

Adrián Vázquez Lázara.

Las decisiones políticas, tomadas o evitadas, no siempre muestran efectos inmediatos. Medir el daño institucional del Gobierno de Sánchez llevará años, aunque la intuición —incluso entre votantes socialistas— ya anticipa un mal desenlace. El sanchismo pasará a la historia por dañar —esperemos que no sea de manera permanente— la reputación de nuestras instituciones y de contaminar enormemente el ecosistema político y la conversación pública como pocos gobiernos han hecho. Un estilo que incluso algunos ya replican en el otro lado del espectro y que, por desgracia, costará contener. Las consecuencias de este Gobierno las determinarán los historiadores, aunque la realidad es que muchas de ellas ya son netamente palpables.

Este comienzo de curso político nos deja el anuncio de Ryanair de suspender más de un millón de plazas en España este invierno; un total de dos millones en el 2025 (y la advertencia de que podría ampliarse a otro millón más), con pérdida de rutas estratégicas en Santiago y Vigo y una merma sensible —o desaparición directa— de la conectividad de Galicia con destinos nacionales clave como Madrid, Barcelona, Valencia, Tenerife o Lanzarote; y diversas ciudades europeas en Francia, Italia, Alemania y Reino Unido. Este es el resultado de una política de transportes únicamente orientada a dos objetivos: hacer caja e inflar el ego de un ministro que mide su éxito en retuits.

El incremento de costes aeroportuarios, sin una hoja de ruta que garantice la continuidad de trayectos y frecuencias en aeropuertos regionales, aboca a Galicia al aislamiento. El afán recaudatorio para pagar ya sabemos todos qué cosas descuadra la vida de quienes necesitan volar desde nuestros aeropuertos para estudiar, trabajar, emprender o cuidar de sus familias. Una política de tasas mal calibrada conlleva menos aviones, menos camas ocupadas en hoteles y menos contratos firmados por nuestras empresas. Y sí, menos turistas también. La historia del ministro Puente con nuestra Comunidad roza la tragicomedia: retrasos ferroviarios, deficiente gestión y alternativas insuficientes a los usuarios durante los incendios, demoras en infraestructuras clave como la AP-9 o decisiones que llegan tarde con el AVE dibujan un patrón de improvisación que nuestra tierra ya no puede permitirse.

Con el Gobierno de Sánchez, Galicia solo recibe excusas, nunca soluciones. La Comunidad no puede ser, otra vez, la perjudicada por otra batalla del Ejecutivo con “los otros”, en este caso, los operadores privados. Están tan acostumbrados a lo cosmético que piensan que con el anuncio de la semana pasada de hacer alguna renovación van a tapar el hecho de que esos aeropuertos se están quedando sin aviones. El Ministerio debe dejar los comunicados bravucones como el de AENA —que parece redactado por el propio Puente— y centrarse en aportar soluciones.

Un territorio que se aísla es un territorio que retrocede. Frente al populismo digital y los pulsos mediáticos, Galicia necesita certidumbre regulatoria. Hace falta un diálogo serio con todas las aerolíneas y un marco de incentivos eficaz —compatible con las reglas europeas— que premie la apertura de rutas y tenga en cuenta las particularidades regionales a la hora de fijar tasas. La conectividad no se tuitea: se acuerda, se programa y se cumple.

Menos ruido y más rutas. Menos golpes en el pecho y más gestión. El compromiso que se exige hoy es claro: que nuestros aeropuertos sigan siendo puertas abiertas al futuro, no infraestructuras olvidadas. La movilidad es un derecho, y protegerla es una responsabilidad que no admite excusas ni ocurrencias.

José Manuel Barreiro.

Hai momentos na política nos que un Goberno debería demostrar altura, responsabilidade e decencia. O escándalo das pulseiras fake de protección contra maltratadores é un deses momentos. A Memoria da Fiscalía Xeral do Estado destapou o que o Executivo de Sánchez intentou ocultar: un fallo técnico nas pulseiras antimaltrato que fixo desaparecer a información sobre a posición de maltratadores deixando a centos de mulleres desprotexidas e abrindo a porta á absolución de ducias de agresores.

O máis grave é que mentres a Fiscalía alertaba dos riscos e os tribunais arquivaban casos o Ministerio de Igualdade dedicábase a restarlle importancia ao problema, pero o dano xa estaba feito. A consecuencia é tan clara como inaceptable: a desprotección das vítimas de violencia machista que confiaron a súa seguridade a un dispositivo que debía ser infalible. Como dixo Alberto Núñez Feijóo, gobernar desde a incompetencia pon en perigo todo.

A incompetencia deste Goberno non é nova, xa vimos os efectos da chamada Lei do «só si e si» que permitiu a excarceración anticipada de máis de mil agresores sexuais. Erro tras erro, este Executivo demostra que non está preparado para protexer. ¿Que mensaxe se lle está trasladando ás vítimas? ¿Que poden ser desprotexidas impunemente e aquí non pasa nada? Non hai nin unha soa dimisión. Ninguén dá a cara. Pedro Sánchez e os seus ministros están tan ocupados en defenderse a si mesmos que esqueceron o seu deber máis esencial: protexer ás persoas máis vulnerables.

Dende o Partido Popular esiximos a dimisión inmediata da Ministra de Igualdade, Ana Redondo, e a apertura dunha investigación que aclare por que un fallo técnico deixou a tantas mulleres en situación de risco durante tantos meses. Onde están as feministas do PSOE? As mesmas dirixentes que cada 8 de marzo encabezan pancartas permanecen agora caladas.

As mulleres non precisan fotos nin discursos, precisan protección real e responsables que dean a cara cando o sistema falla.

España non merece un Goberno de neglixentes e incompetentes. Desde o Partido Popular seguiremos esixindo transparencia, responsabilidades e, sobre todo, dignidade. Farémolo mañá mesmo no Senado, nunha sesión monográfica sobre a violencia contra as mulleres. Porque o que está en xogo non é unha pulseira, senón a vida e a seguridade de centos de vítimas.

Pedro Puy.

Ten moita razón Benítez Reyes cando di que un dos principais problemas que presenta un problema é o da retórica que despregamos en torno a el, porque en realidade un problema necesita unha solución, e non unha controversia.

Coñecemos o problema dos lumes, especialmente en Galicia. Algúns datos. Practicamente a totalidade do monte galego (o 97 %), dous millóns de hectáreas, é de propiedade privada. En Europa, por termo medio, é público o 50 %. Galicia representa, redondeando, o 6 % do territorio español, pero aproximadamente o 28 % dos propietarios de monte en España (calcúlase que 900.000 galegos son titulares dalgunha parcela forestal).

Prevalece o minifundismo, e boa parte dos titulares do monte son descoñecidos, nada menos que o 40 % nas fincas limítrofes (franxas) ás vivendas. Xa se sabe: emigración ou herdanzas sen repartir. O monte cumpría unha función de subsistencia socioeconómica hai dúas xeracións (en 1950, o 80 % da poboación vivía no medio rural e da terra), pero hoxe, cando non abandonado (case unha terceira parte é toxo e matogueira), o monte está desordenado, primando a rendibilidade económica a curto prazo: máis doutro terzo do monte galego son pinos e eucaliptos. Só o 15 % ten ordenación silvícola e só unha quinta parte é bosque de frondosas. E entre 1989 e 2011 a metade do noso territorio agrícola cambiou de uso.

Tamén sabemos que non son un problema os servizos de extinción autonómicos. Públicos na súa totalidade en Galicia (agás os medios aéreos), a súa capacidade está fóra de toda dúbida: o número de lumes apagados, ano a ano e tamén este, dá conta disto; e se non poden cun lume é simplemente porque non se pode con ese lume, como tamén acontece en sitios tan distantes, e ricos, como Australia ou California. Ninguén financia servizos públicos pensando na peor das situacións, do mesmo xeito que Ucraína non investía o mesmo en armas antes da invasión que en plena guerra.

Se alguén quere saber cal é o problema dos lumes pode consultar as preto de trescentas páxinas do Ditame da Comisión de estudo e análise das reformas da política forestal, de prevención e extinción de incendios forestais e do plan forestal de Galicia, aprobado polo Parlamento de Galicia en 2018. Elaborouse coas achegas de preto de 60 expertos e 50 informes de institucións académicas e sociais, e as súas conclusións e recomendacións, que guían desde entón a política da Xunta, foron mesmo demandadas pola Asemblea da República Portuguesa. O ditame, aprobado por unha ampla maioría (PPdeG e PSdeG-PSOE, co voto en contra das Mareas e o BNG, que aínda así apoiaron o 90 % do seu contido), dá conta da magnitude do problema ao que nos enfrontamos, e do tempo que vai levar resolvelo.

Entre as máis de cen recomendacións, por certo, non figura a de abrir controversias políticas en medio da maior vaga de lumes da historia, e si a de promover a colaboración entre todas as Administracións. A conveniencia de non abrir controversias políticas mentres moitos se xogan a vida contra as lapas defendeuno o outro día a vicepresidenta terceira do Goberno de España desde Baiona. Xusto antes de anunciar a súa presenza horas despois nunha manifestación contra a política forestal da Xunta. Os lumes son un problema. Ben distinto do problema da retórica política incendiaria.

Pedro Puy.

A película The Blues Brothers (1980) xa é de culto. O seu argumento é coñecido: os irmáns Jake e Elwood Blues, interpretados respectivamente por John Belushi e Dan Aykroyd, decátanse de que van embargar e vender o orfanato católico do barrio marxinal de Chicago no que se criaran, por falta de pagamento do imposto de bens inmobles. Nunha celebración relixiosa, agora baptista, oficiada polo reverendo Cleophus James (James Brown), Jake ve a luz. Ten unha misión: salvar o orfanato xuntando a súa banda de Blues, dar un concerto, e coa venda de entradas evitar o desafiuzamento da irmá Mary Stigmata, alias Nai Pingüín. No proceso, son perseguidos pola Policía Local polas máis de cen multas de aparcamento pendentes de Elwood, por unha moza abandonada por Jake, por unha banda de músicos country aos que suplantan nun local e por unha tropa de neonazis aos que atropelan durante unha manifestación. O concerto é un éxito, o imposto é pagado, pero a cidade de Chicago queda medio esnaquizada tralas frenéticas persecucións.

Esta semana o presidente do Goberno, Sánchez, tamén viu a luz. Foi en Santiago de Chile, no Palacio de la Moneda (o bombardeado por Pinochet), na compaña dos presidentes das repúblicas chilena, brasileira, colombiana e uruguaia. Pronto se unirán México e Honduras, e anúnciase algún que outro país de maior exemplaridade e tradición democrática, como Australia ou Canadá. A súa misión: salvar a democracia. Crear unha plataforma en defensa das institucións democráticas fronte aos movementos populistas de ultradereita e unha «dereita tradicional que ten sucumbido diante desa internacional reaccionaria do odio e a mentira». Non semella que sexa así en Alemaña, Polonia ou na Unión Europea, onde os seus correlixionarios gobernan coa dereita tradicional. Máis ben parece unha prolongación do muro que erixiu na súa investidura. Cuestión de visións.

Non só na ficción os irmáns Blues, cumprindo unha nobre misión tras ser alumeados pola divindade, deixaron tras de si unha boa recua de escachamentos. Foi a comedia musical máis cara da historia. Os 12 millóns de dólares de orzamento inicial convertéronse en 27,5, algo comprensible nunha película na que ademais das extraordinarias participacións de James Brown, Ray Charles, Aretha Franklin ou John Lee Hooker foron contratados máis de 500 extras, 200 membros da Garda Nacional de Illinois e 100 policías locais de Chicago, máis de 60 coches de policía que remataron esnaquizados, 3 tanques Sherman e 3 helicópteros, que precisaron un permiso especial para deixar caer o coche dos neonazis desde 400 metros de altura. Co tempo, os ingresos compensaron a produtora, pero a súa rodaxe segue a ser un exemplo de como non facer as cousas a xeito.

E é que ás veces as boas misións, xurdidas de alumeamentos, deixan consecuencias. Pola nobre causa de salvar a democracia no mundo fronte ao populismo da extrema dereita, en España poden quedar polo camiño a independencia e unidade do poder xudicial, a función lexislativa, orzamentaria e de control do poder lexislativo, ou a capacidade do Estado de recadar con equidade os seus propios tributos progresivos en todo o territorio. Quizais antes de dar leccións de democracia ao mundo sería prudente non esnaquizar o Estado de dereito en España. Ignoro os motivos, pero en España a película The Blues Brothers comercializouse co título de Granujas a todo ritmo.

Pedro Puy.

No barrio madrileño de Lavapiés, non podía ser noutro, abondan as librarías alternativas especializadas en publicacións antisistema. «Anti» o sistema político vixente, quérese dicir. Presidindo a entrada dunha delas, hai colgada unha gran pancarta que chama a deter o xenocidio en Gaza e a boicotear a Israel. Uns centímetros máis abaixo, na xanela superior da porta desa libraría, outro cartel, este de imprenta e ilustrado cunha tirafonda, e probablemente concibido para a defensa das pequenas tendas de libros, proclama «las librerías contra Goliat». Quen, como é sabido, era un xigantesco guerreiro filisteo, pobo asentado no que actualmente coñecemos como Gaza e que de acordo co relato bíblico declarara a guerra a Israel, e que foi abatido dunha pedrada por un rapaz chamado David, da tribo de Xudá. Un paradoxo acaído, valga o oxímoro.

Sen abandonar a Biblia, dúas personaxes xudías (non se ten certeza de se son o patriarca Abraham e o seu fillo Isaac, ou os profetas Ezequiel e Xeremías) volven á casa. Non eles, senón as súas dúas efixies, talladas en pedra no taller do Mestre Mateo. Segunda reincorporación ao público, de onde nunca deberon saír, de bens apropiados pola familia Franco tras o éxito do pazo de Meirás (con outra ampliación recente polo Tribunal Supremo a respecto dos bens artísticos e documentais sitos nel). Que se saiba, as únicas dúas actuacións exitosas en democracia contra o patrimonio acumulado ilegalmente polo ditador en vida.

Conflúen, en ambas as dúas ocasións, algúns elementos comúns. O primeiro é que ambos procedementos foron levados adiante sobre a base dun amplísimo consenso político baseado nunha previa e rigorosa análise histórica e documental, coa colaboración de varias Administracións de distinta cor política, incluído ese PP que algúns aínda cualifican como herdeiro do franquismo. O segundo é que se seguiron os trámites previstos na lexislación vixente, e a través de procedementos xudiciais. É dicir, desa Xustiza que algúns consideran herdeira do franquismo e practicante do lawfare. Hai aínda outro paradoxo acaído. Unha das chaves para o éxito das demandas que permitiron recuperar o pazo e as esculturas é precisamente que o patrimonio público (os bens demaniais) é inalienable (non se pode vender, salvo por procedementos moi específicos) e imprescritible (non se poden adquirir, tampouco, polo seu uso continuado no tempo, ou usucapión). A inalienabilidade e imprescritibilidade dos bens demaniais foi introducida no dereito administrativo español moderno en 1964, na franquista lei de Patrimonio do Estado.

Queda un último paradoxo por salientar, espero que tamén acaído. Os carteis, as okupacións e as carpideiras («que veñan a toda présa e entoen un pranto por nós, que os nosos ollos se desfagan coas bágoas, que as nosas pálpebras chorreen auga», Xeremías, 9:17) liberan ou activan conciencias. Pero o realmente efectivo neste Estado de dereito no que vivimos, sexa contra Goliat ou contra os abusos na Ditadura, é a fundamentación histórica e científica, o imperio da lei e o consenso. Desde Gaza a Compostela, pasando por Lavapiés, para os grandes retos non hai tirafondas mellor.