Santiago, 6 de marzo de 2018.- O Parlamento galego aprobou hoxe unha moción, logo dunha transacción entre o Grupo Popular e o Grupo Socialista, a través da que se fixan puntos esenciais de interese para Galicia de cara á negociación do novo modelo de financiamento autonómico. En concreto, demándase que o novo modelo garanta que a Comunidade galega non perda recursos en termos absolutos; reforce o principio de solidariedade interterritorial mediante a aplicación da nivelación en termos de habitantes axustados e do custo real da prestación dos servizos; e evite a discriminación entre comunidades pola aplicación dos mecanismos extraordinarios de financiamento.
O portavoz do Grupo Popular, Pedro Puy, explicou que a reforma do sistema de financiamento autonómico “debe abordarse desde tres dimensións”. En primeiro lugar, a nivel estatal, porque o novo sistema se debate no Congreso. Neste sentido, avanzou que “o Partido Popular está en condicións de defender un mesmo modelo en todas as comunidades, pero descoñecemos onde está o PSOE e se pode plasmar as súas ideas nun único modelo”.
INTERESES COMPARTIDOS
Puy tamén se referiu ás relacións existentes entre distintas comunidades autónomas que comparten intereses, como a demografía ou o envellecemento da poboación. Neste sentido, salientou o acordo acadado recentemente entre as comunidades de Asturias, Aragón, Castela e León, e Galicia.
Na súa intervención, Puy considerou “importante” o acordo acadado hoxe no Parlamento galego, que traslada a mensaxe de que, “dentro das nosas forzas, somos capaces de chegar a consensos para reformar o sistema de financiamento autonómico”.
En concreto, a moción aprobada esta tarde no Parlamento galego é a seguinte:
“O Parlamento de Galicia demanda á Xunta de Galicia que na reforma do modelo de financiamento autonómico defenda que:
1. Para contribuír a reducir os desequilibrios verticais agravados nos últimos anos, o Goberno de España achegue ao novo modelo de financiamento autonómico os recursos adicionais demandados no Informe da Comisión de Expertos.
2. O modelo garanta que Galicia non perde recursos en termos absolutos no seu primeiro ano de vixencia, nin nos seguintes exercicios.
3. O modelo garanta a suficiencia dinámica, polo que o índice de evolución a aplicar aos distintos compoñentes do sistema terá como referencia a evolución dos ingresos tributarios totais, tendo en conta a evolución do PIB nominal.
4. O novo modelo reforce o principio de solidariedade interterritorial mediante a aplicación da nivelación total, en termos de habitantes axustados (necesidades de gasto e custe dos servizos correspondentes ao conxunto das competencias descentralizadas).
5. A efectos do cálculo de necesidades e custe dos servizos deberían establecerse catro bloques (sanidade, educación, política social e resto de servizos)
a. A ponderación de cada un dos bloques debe reflectir a situación real do gasto das CCAA, con actualizacións periódicas
b. Para o bloque de sanidade debe recollerse a poboación protexida polo sistema, incluíndo a toda a poboación e ponderándoa por tramos de idade, sendo necesario crear novos tramos por riba dos 65 anos. Incluíndo a dispersión como un elemento relevante do custe.
c. Para o bloque de política social compre antes de nada restablecer os compromisos de financiamento previstos na LAPAD, revertendo a suspensión da aplicación do nivel acordado de protección, e polo tanto o financiamento dos convenios entre a AXE e as CCAA. Para a distribución entre CCAA compre ter en conta a distribución da poboación en tramos de idade por riba dos 65 anos, a probabilidade de experimentar algún tipo de dependencia e a dispersión.
d. Para a educación debe terse en conta: o censo de poboación en idade escolar para a educación obrigatoria, para a educación non obrigatoria o número de prazas financiadas con fondos públicos; así como os efectos da dispersión.
6. Redefinir a recadación normativa con criterios homoxéneos.
O Parlamento de Galicia insta á Xunta de Galicia a demandar do Goberno de España que:
1. Evite toda discriminación entre comunidades autónomas pola aplicación dos mecanismos extraordinarios de financiamento, o que inclúe que:
a. Garanta que o subsidio extraordinario por medio de tipos de xuros inferiores aos de mercado que perciben as comunidades autónomas a través dos mecanismos de financiamento por medio dos que a facenda central lles presta liquidez sexa tido en conta, mentres dure, para evitar discriminacións entre comunidades.
b. Garanta que unha eventual reestruturación de débeda sexa efectuada en condicións que eviten favorecer a algunha comunidade e singularmente a aquelas comunidades que incumpriron de xeito máis habitual os criterios de déficit ou acumularon un maior volume de débeda.
c. Garanta que este mecanismo posibilite o retorno ao mercado de débeda das comunidades autónomas.
2. Desenvolva as actuacións precisas para facer efectivas as entregas a conta indicadas na comunicación do mes de xullo de 2017 por parte do Ministerio (e tidas en conta nos orzamentos da Xunta de Galicia de 2018).
3. Reforce a efectividade plena do principio de lealdade constitucional para recuperar as mermas de recursos do sistema de financiamento.
4. Garanta a aplicación efectiva do principio de solidariedade, previsto constitucionalmente, por parte da Comunidade Autónoma do País Vasco, recollido na Lei 12/2002 do Concerto Económico (artigo 2) e da Comunidade Autónoma de Navarra, recollido na Lei Orgánica 13/1982, de reintegración e amelloramento do seu réxime foral (artigo 1).